รถยนต์ไฟฟ้า: จะทำอย่างไรกับแบตเตอรีที่ไม่ใช้งานแล้ว - บีบีซีไทย

เอ็มมา วูลลาค็อตต์
ผู้สื่อข่าวธุรกิจเทคโนโลยี

เมื่อ 3 ชั่วโมงที่แล้ว

"อัตราการขยายตัวของอุตสาหกรรมนี้น่ากลัวมาก" พอล แอนเดอร์สัน จากมหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮม กล่าว

เขากำลังพูดถึงตลาดรถยนต์ไฟฟ้าในยุโรป

สหภาพยุโรปคาดหวังว่าจะมีรถยนต์ไฟฟ้า 30 ล้านคันบนท้องถนนในยุโรปภายในปี 2030

"อัตราการเติบโตนี้เป็นเรื่องที่ไม่เคยทำได้มาก่อน สำหรับผลิตภัณฑ์ที่เกิดขึ้นใหม่" ดร.แอนเดอร์สัน ซึ่งเป็นผู้อำนวยการร่วมของศูนย์ยุทธศาสตร์วัสดุสำคัญและธาตุ มหาวิทยาลัยเบอร์มิงแฮมกล่าว

แม้ว่ารถยนต์ไฟฟ้า (electric vehicle—EV) อาจจะไม่มีการปล่อยคาร์บอนตลอดช่วงชีวิตการใช้งานเลย แต่เขากังวลว่าจะเกิดอะไรขึ้นหากมีการเลิกใช้งานพวกมัน โดยเฉพาะแบตเตอรีรถยนต์ไฟฟ้า

"ใน 10-15 ปี เมื่อมีการเลิกใช้งานรถจำนวนมาก เป็นเรื่องสำคัญที่เราต้องมีอุตสาหกรรมรีไซเคิล" เขาให้ความเห็น

แม้ว่าส่วนประกอบของ EV ส่วนใหญ่จะไม่ต่างจากรถยนต์ทั่วไป แต่สิ่งที่แตกต่างอย่างชัดเจนคือ แบตเตอรี

แบตเตอรีที่ใช้กรดและตะกั่วแบบทั่วไปมีการรีไซเคิลอย่างแพร่หลาย แต่ไม่ใช่กับแบตเตอรีลิเธียม-ไอออน ที่ใช้งานในรถยนต์ไฟฟ้า

แบตเตอรีรถยนต์ไฟฟ้า มีขนาดใหญ่และหนักมากกว่าที่ใช้ในรถยนต์ธรรมดา และสร้างขึ้นจากเซลล์ลิเธียม-ไอออนจำนวนหลายร้อยเซลล์ ซึ่งจำเป็นต้องมีการรื้อออก พวกมันมีสารอันตรายอยู่ และมีแนวโน้มที่อาจจะระเบิดขึ้นได้ถ้ามีการรื้ออย่างไม่ถูกต้อง

"ปัจจุบันนี้ เป็นเรื่องยากที่จะระบุรายละเอียดตัวเลขเกี่ยวกับสัดส่วนของแบตเตอรีลิเธียม-ไอออนที่มีการรีไซเคิลทั่วโลก แต่ตัวเลขที่ทุกคนระบุคือประมาณ 5%" ดร.แอนเดอร์สัน กล่าว "ในหลายพื้นที่ของโลก น่าจะน้อยกว่านั้นมาก"

ข้อเสนอเมื่อไม่นานนี้จากสหภาพยุโรปจะทำให้ผู้ขายรถยนต์ไฟฟ้าต้องรับผิดชอบในการสร้างความมั่นใจว่า ผลิตภัณฑ์ของพวกเขาจะไม่ถูกทิ้งเมื่อหมดอายุการใช้งาน และผู้ผลิตกำลังเริ่มที่จะดำเนินการไปให้ถึงเป้าหมายนั้นแล้ว

ยกตัวอย่างเช่น นิสสันกำลังนำแบตเตอรีเก่าจากรถยนต์รุ่นลีฟ (Leaf) ในรถที่มีระบบนำทางอัตโนมัติกลับมาใช้งานใหม่ ซึ่งมีการส่งชิ้นส่วนต่าง ๆ กลับเข้าโรงงานของตัวเอง

โฟล์คสวาเกนกำลังทำเช่นเดียวกัน และเมื่อเร็ว ๆ นี้ได้เปิดโรงงานรีไซเคิลแห่งแรกของตัวเองขึ้นในเมืองซาลซ์กิตเทอร์ของเยอรมนี และมีแผนที่จะรีไซเคิลระบบแบตเตอรีมากถึง 3,600 ชิ้นต่อปี ในช่วงของการทดลอง

"ผลของกระบวนการรีไซเคิล วัสดุต่าง ๆ จำนวนมากถูกกู้กลับคืนมา ในขั้นแรก เรามุ่งเน้นไปที่โลหะแคโทดอย่างโคบอลต์ นิกเกิล ลิเธียมและแมงกานีส" โทมัส ทิดเจีย หัวหน้าฝ่ายวางแผนรีไซเคิลที่แผนกอุปกรณ์ของโฟล์คสวาเกน กล่าว

"ชิ้นส่วนที่ถูกรื้อออกมาจากระบบแบตเตอรี อย่างอะลูมิเนียมและทองแดง จะถูกส่งไปยังฝ่ายรีไซเคิลที่ตั้งขึ้น"

ส่วนเรโนลต์กำลังมีการรีไซเคิลแบตเตอรีรถยนต์ไฟฟ้าทุกชนิดของตัวเอง แม้ว่าในขณะนี้จะอยู่ที่เพียง 200-300 ชิ้นต่อปีเท่านั้น เรโนลต์ดำเนินการเรื่องนี้โดยร่วมมือกับ Veolia บริษัทด้านการจัดการของเสียของฝรั่งเศส และ Solvay บริษัทด้านเคมีของเบลเยียม

"เราตั้งเป้าที่จะสามารถรีไซเคิลได้ 25% ของตลาดรีไซเคิล เราต้องการที่จะรักษาระดับนี้ไว้ และแน่นอน นี่คงจะครอบคลุมความจำเป็นของเรโนลต์จนถึงขณะนี้" ฌอง-ฟิลิปป์ แอร์มีน รองประธานฝ่ายกลยุทธ์วางแผนสิ่งแวดล้อมของเรโนลต์ กล่าว

"มันเป็นโครงการเปิด มันไม่ใช่การรีไซเคิลเฉพาะแบตเตอรีของเรโนลต์เท่านั้น แต่เป็นแบตเตอรีทุกอย่าง รวมถึงของเสียจากการผลิตจากโรงงานผลิตแบตเตอรีด้วย

เรื่องนี้ได้รับความสนใจจากองค์กรด้านวิทยาศาสตร์อย่างสถาบันฟาราเดย์ (Faraday Institution) ซึ่งมีโครงการ ReLiB ที่ตั้งเป้ารีไซเคิลแบตเตอรีรถยนต์ไฟฟ้าให้ได้มากที่สุด และจะทำให้มีประสิทธิภาพมากที่สุดเท่าที่จะทำได้

"เรานึกถึงภาพอุตสาหกรรมที่ประหยัดต้นทุนและมีประสิทธิภาพมากขึ้นในอนาคต แทนที่จะต้องผ่านกระบวนการบางอย่างที่ทำกันอยู่ในตอนนี้ซึ่งแม้จะขยายตัวได้ แต่ว่าไม่มีประสิทธิภาพมากนัก" ดร.แอนเดอร์สัน ซึ่งเป็นหัวหน้าผู้ตรวจสอบโครงการนี้กล่าว

เขายกตัวอย่างขั้นตอนหนึ่งที่ใช้ในกระบวนการรีไซเคิล คือการนำสิ่งที่เรียกว่ามวลสีดำในแบตเตอรี ซึ่งเกิดจากการรวมตัวกันของลิเธียม แมงกานีส โคบอลต์และนิกเกิล ไปผ่านกระบวนการที่ใช้พลังงานสูงเพื่อกู้สารเหล่านี้ให้กลับมาอยู่ในรูปที่ใช้งานได้

การรื้อเซลล์เชื้อเพลิงด้วยมือจะช่วยให้กู้สารเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น แต่ก็มีปัญหาตามมาเช่นกัน

"ในตลาดบางแห่ง อย่างจีน กฎเกณฑ์ด้านสิ่งแวดล้อม ความปลอดภัย และสุขภาพ มีความหละหลวมมาก ในบริบทของชาติตะวันตกไม่สามารถรับสภาพแวดล้อมในการทำงานเช่นนี้ได้" กาวิน ฮาร์เปอร์ นักวิจัยจากสถาบันฟาราเดย์ กล่าว

"นอกจากนี้ เพราะค่าแรงสูงกว่า ระบบเศรษฐกิจโดยรวมของสหราชอาณาจักรทำให้เป็นเรื่องยากที่จะทำเช่นนี้ได้"

เขาเสนอว่าคำตอบของปัญหานี้คือการใช้หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ "ถ้าคุณควบคุมมันได้อย่างอัตโนมัติ เราสามารถที่จะดึงสารอันตรายบางส่วนออกมา และทำให้ประหยัดมากขึ้นได้"

มีการถกเถียงกันมากถึงความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจในการลงทุนพัฒนาความสามารถในการรีไซเคิลแบตเตอรีรถยนต์ไฟฟ้า เพราะหนึ่งในปัญหาที่พบก็คือสารต่าง ๆ ที่จำเป็นต้องใช้ในการรีไซเคิลแบตเตอรีไฟฟ้านั้นไม่ได้หาง่าย ๆ ในยุโรปและสหราชอาณาจักร

"ด้านหนึ่งคุณมีปัญหาเรื่องของเสียที่ต้องจัดการ แต่อีกด้านหนึ่งก็นับเป็นโอกาสทางธุรกิจ เพราะสหราชอาณาจักรยังไม่มีแหล่งผลิตวัสดุหลายประเภทสำหรับใช้ในโรงงาน" ดร.ฮาร์เปอร์กล่าว

"มีลิเธียมอยู่นิดหน่อยในคอร์นวอลล์ แต่โดยรวมแล้วเรามีปัญหาหลายอย่างในแง่ของการจัดหาแหล่งที่มาของวัสดุโรงงานที่เราจำเป็นต้องใช้"

ดังนั้น จากมุมมองของผู้ผลิต การรีไซเคิลแบตเตอรีเก่า เป็นวิธีการปลอดภัยที่สุดในการสร้างความมั่นใจว่าจะมีวัสดุพร้อมใช้งานสำหรับแบตเตอรีใหม่

"ในฐานะผู้ผลิต ในฐานะชาวยุโรป เราจำเป็นต้องหาแหล่งที่มาของสารเหล่านี้ที่เป็นยุทธศาสตร์ในการขับเคลื่อนและอุตสาหกรรม" นายแอร์มีนกล่าว

"เราไม่มีสารเหล่านี้นอกแหล่งรีไซเคิลนี้เลย แบตเตอรีที่หมดอายุแล้ว คือเหมืองในเมืองของยุโรป"

Let's block ads! (Why?)